edebi türler nelerdir ne demek?

Edebi türler, yazılı eserlerin içerik, biçim ve üslup özelliklerine göre sınıflandırılmasıdır. Temel olarak üç ana başlık altında incelenebilir:

1. Anlatmaya Bağlı Edebi Türler: Olay örgüsü, karakterler, zaman ve mekan unsurları etrafında şekillenen türlerdir.

   • Roman: Geniş kapsamlı, karmaşık olay örgüsüne sahip, çok sayıda karakter içeren ve genellikle uzun bir zaman dilimini kapsayan anlatıdır.
   • Hikaye (Öykü): Roman'a göre daha kısa, daha az karakter içeren ve genellikle tek bir olay veya duruma odaklanan anlatıdır.
   • Destan: Bir milletin tarihini, kahramanlıklarını, inançlarını ve değerlerini efsanevi bir şekilde anlatan uzun manzum eserlerdir.
   • Masal: Genellikle olağanüstü olaylar ve karakterlerle dolu, eğitici ve eğlendirici amaç taşıyan, anonim halk anlatılarıdır.
   • Fabl: Genellikle hayvanların veya cansız nesnelerin konuşturulduğu, ders verme amacı güden kısa öykülerdir.

2. Göstermeye Bağlı Edebi Türler (Tiyatro): Sahnede canlandırılmak üzere yazılan ve diyaloglar, hareketler ve dekorlarla olayları seyirciye aktaran türlerdir.

   • Trajedi: Kahramanların genellikle yüksek statüye sahip olduğu, acıklı olayların ve büyük çatışmaların işlendiği, izleyicide korku ve acıma duyguları uyandıran tiyatro türüdür.
   • Komedi: Güldürü unsurları içeren, günlük hayattaki olayları ve insanları eleştirel bir şekilde yansıtan tiyatro türüdür.
   • Dram: Trajedi ve komedi unsurlarını bir arada bulunduran, hem acıklı hem de güldürücü olayların işlendiği tiyatro türüdür.

3. Şiir (Manzum Eserler): Duyguları, düşünceleri, hayalleri ve imgeleri ritmik ve ahenkli bir şekilde ifade eden, dize ve kıtalardan oluşan edebi türdür.

   • Lirik Şiir: Aşk, ayrılık, özlem gibi duygusal temaları işleyen şiir türüdür.
   • Epik Şiir: Kahramanlıkları, savaşları ve önemli olayları anlatan şiir türüdür.
   • Didaktik Şiir: Öğretici, bilgi verici veya ahlaki dersler verme amacı güden şiir türüdür.
   • Pastoral Şiir: Doğa, köy hayatı ve çobanların yaşamını konu alan şiir türüdür.
   • Satirik Şiir: Eleştirel ve alaycı bir üslupla, toplumdaki aksaklıkları ve insanlardaki kusurları dile getiren şiir türüdür.

Bu temel türlerin dışında, deneme, makale, fıkra, söyleşi, eleştiri, anı (hatıra), günlük, gezi yazısı gibi düşünce yazıları da edebi türler arasında kabul edilir.